تمام آنچه درباره طب سنتی باید بدانید

تمام آنچه درباره طب سنتی باید بدانید تهیه شد

 

امروزه درمانگران و متخصصان مکاتب پزشکی و درمانی طبیعی در سراسر جهان متناسب با مقتضیات خود، همپای با متخصصان طب مدرن برای درمان بسیاری از بیماری های جسمی و روحی انسان ها تلاش می کنند. مکاتبی که هر یک با توجه به پشتوانه فلسفه و منطقی خود و با عنایت به دستورات و شیوه های درمانی خاصی که دارند در راستای درمان بیماری ها و بهبود بیماران و فراتر از آن برای حفظ و ثبات سلامتی و تندرستی انسان قدم برمی دارند.

مکتب طب ایرانی در کنار مکاتب طب سنتی چین، هند، تبت و یونان از جمله بزرگ ترین و قدیمی ترین مکاتب پزشکی در جهان محسوب می شود که قدمت آن به چند هزار سال پیش بازمی گردد و امروزه نیز به عنوان یکی از شیوه های درمانی موثر محل بحث متخصصان و پژوهشگران است. خوشبختانه امروز با تصویب رشته طب سنتی ایران در دانشگاه های پزشکی کشور و آکادمیک شده این رشته، پتانسیل ها و ظرفیت های این شیوه درمانی در حال بررسی و مطالعه است. با محمد عبادیانی، درمانگر و مدرس دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره وضعیت طب سنتی ایران و روند رو به رشد آن در کشور به گفت وگو نشستیم...

 

● قدمت و جایگاه طب سنتی ایران در جهان

اصول پزشکی و علوم مربوط به آن از بدو خلقت انسان از طریق انبیاء الهی در اختیار بشر قرار گرفت. اگرچه این اصول به مرور زمان و با توسعه جمعیت و متحول شدن جهان، شکل دیگری پیدا کرد، اما می توان گفت؛ مجموعه دانش پزشکی بشر به طور کلی از الهام، مشاهده در طبیعت، تجربه و برهان که شامل استقراء، قیاس و تمثیل است، شکل گرفته است.

با فراز و نشیبی که در قرون گذشته در تاریخ بشر به وجود آمد، کلیه دانش بشری از جمله علم طب دستخوش تغییرات و تحولات بسیار شد. از این رو به طور یقین نمی توان گفت که علم پزشکی به کدام دوره تاریخی بازمی گردد و از آن کدام ملت است، اما از نظر تاریخ پزشکی مدون که به صورت مکتوب آثاری از آن باقی مانده است، این علم به یونانیان قدیم باز می گردد و بعد از آنکه یونانیان وارد خاک ایران شدند، ایرانیان این دانش را از آنها آموخته و آنچنان تحولی در آن ایجاد کردند که امروزه می توانیم از آن با نام «طب ایرانی» یاد کنیم؛ چرا که دانشمندان ایرانی آنچنان جهشی در مکتب طب اخلاطی به وجود آوردند که اثرات آن هنوز هم در کتب پزشکی جهان به چشم می خورد.

شادروان استاد فقید «سیدجلال الدین مصطفوی کاشانی» که بیش از ۶۰ سال از عمرش را در تحقیق و بررسی طب سنتی ایران صرف کرد، در این باره می فرمود: «یک سوم از دانش پزشکی «ابن سینا» حکیم بزرگ ایرانی بدون تغییر و با همان مفاهیم در کتاب های پزشکی کلاسیک غربی موجود است، یک سوم دیگر آنکه نقطه اعجاز دانش «ابن سینا» محسوب می شود، پاسخ های او به مشکلات و معضلات پزشکی امروز است که با تربیت دانشجو و پرورش محققان و تجهیز مراکز تحقیقاتی و پژوهشی باید جهت تشخیص، درمان و حفظ سلامت و تندرستی بشر مورد بهره برداری قرار گیرد. یک سوم باقی مانده از مطالب و یادداشت های او نیز که از کتب کلاسیک غربی خارج شده، مطالبی است که این دانشمند به جهت عدم دسترسی به ابزار و ادوات شیمیایی و فیزیکی در زمان خود از اثبات آنها ناتوان بوده است.»

 

● نادیده گرفتن علوم نیاکان نامعقول است

هر مکتب و شیوه درمانی در جهان بر اساس چهار قاعده کلی بینش، منش، دانش و روش بنیان گذاری شده است، بنابراین تعریف هر مکتب طبی از انسان که به عنوان مهم ترین موضوع پزشکی در جهان مطرح است و همین طور تعریف هر مکتب از غذا، دارو و انتخاب شیوه های درمانی مناسب با بخش نظری پزشکی در هر مکتب، از جمله علت هایی است که موجب به وجود آمدن مکاتب پزشکی و درمانی متنوع در سراسر جهان شده است. البته باید توجه داشت که هر یک از این مکاتب پزشکی شاهد موفقیت ها و بن بست هایی بوده اند.

به همین دلیل است که درمانگران و متخصصان، امروزه دیگر به کنار گذاشتن علوم نیاکان باور نداشته و آن را امری نامعقول می شمارند و معتقدند که در این زمینه نیاز به تجدیدنظر وجود دارد. از این روست که سازمان بهداشت جهانی در سال های اخیر کمیته ای ویژه به منظور احیای علوم پزشکی و درمانی نیاکان در سراسر جهان اختصاص داد تا همه ملت ها برای مطالعه، بررسی و احیای طب سنتی خود ترغیب و تشویق شوند.

 

● طب سنتی با طب فولکوریک متفاوت است

از سال ۱۳۸۵ تاکنون هر سال از طریق آزمون سراسری و از میان پزشکان عمومی، تعدادی دانشجو در مقطع دکترای تخصصی طب سنتی ایران وارد دانشگاه ها می شوند. در حال حاضر سه دانشگاه تهران، شهید بهشتی و شاهد در رشته دکترای تخصصی طب سنتی دانشجو می پذیرند. دوره دکترای تخصصی طب سنتی ایران حدود پنج سال طول می کشد، بنابراین ما هنوز در کشورمان پزشکانی که از این رشته فارغ التحصیل شده باشند، نداریم و دانشجویان این رشته هنوز در حال آموزش هستند.

از این رو معتقدم آنچه امروز در جامعه، به نام طب سنتی مشهور شده و پزشک و غیرپزشک و مدعیان طبابت در سامانه طب سنتی ایران اجرا می کنند، نه تنها طب سنتی نیست بلکه بیشتر به طب فولکور شبیه است؛ چرا که طب سنتی ایران یا بهتر بگویم مکتب طب ایرانی، یک مکتب پزشکی علمی و پویاست که نیازمند تجهیزات خاص متناسب با آن است.

به عنوان مثال، در سیستم پزشکی آلوپاتیک، یک پزشک بدون بهره گیری از امکاناتی مثل بخش تزریقات و پانسمان، داروخانه، آزمایشگاه های تخصصی و غیرتخصصی، بخش جراحی و...، تنها با داشتن چند برگ سرنسخه چگونه می تواند به بیماران خدمات رسانی کند و در سامانه بهداشت و درمان کشور موثر باشد.

به همین ترتیب، مدعی طبابت به شیوه سنتی، با کدام روش، ابزار، دستیار، داروخانه مجهز به داروهای گیاهی و سنتی، نیروهای پیراپزشکی، کارخانه های داروسازی و...، می تواند از امکانات بالقوه ای که طب سنتی ایران در درمان بسیاری از بیماری ها دارد، استفاده کند و به بیمارانی که مایلند از این سیستم درمانی بهره ببرند، خدمات درمانی ارایه کند.؟

از این رو، آنچه امروزه در جامعه به وقوع می پیوندد بخش عمده ای به حالات روانی بیماران باز می گردد؛ چرا که بیماری که از همه درمان های رایج آلوپاتیک و شیمیایی، نتیجه ای نگرفته و احتمالا با توصیه دوستان و آشنایان به آغوش طب سنتی پناه آورده، منتظر وقوع یک معجزه است، بنابراین با همه وجود و توان و حتی اعتقاد به انجام دستورات کمر همت می بندد و در بسیاری از موارد از درمان هم رضایتمندی نسبی دارد. البته آنچه که بیان کردم از منظر یک مکتب علمی مورد اهمیت است، در غیر این صورت اگر از دیدگاه طب فولکور بخواهیم به موضوع نگاه کنیم، به آنچه که امروزه در جامعه به عنوان درمان های سنتی رایج است، طبابت گفته می شود!

 

● موفقیت طب سنتی در درمان بیماری ها

طب ایران در درمان بسیاری از بیماری ها و ناراحتی های مفصلی، استخوانی، گوارشی و بیماری های دستگاه تنفسی موفق عمل کرده است. امروزه درمانگران این مکتب درمانی، بسیاری از بیماری های شایع مانند سرماخوردگی، یبوست و اسهال را که در شیوه درمانی طب رایج بدون درمان یا با درمان های علامتی صورت می گیرد و بیمار غالبا با مصرف داروهای شیمیایی به عوارض جانبی دارویی مبتلا می شود را به راحتی درمان می کنند.

علاوه بر این، برخی از بیماران مبتلا به دیابت، آرتریت روماتوئید، بیماری های ریوی و قلبی یا افراد دارای فشارخون های مقاوم به درمان نیز می توانند همزمان با مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک خود به شرط عدم تداخل دارویی از شیوه های درمانی طب سنتی نیز بهره ببرند که این مساله نیز قطعا باید با مشاوره و راهنمایی متخصص طب سنتی و همراهی پزشک بیمار صورت بگیرد. این بیماران هرگز نباید به صورت خودسرانه مصرف داروهای خود را ترک کنند یا تغییر در میزان دوز مصرفی ایجاد کنند.

 

● پتانسیل بالای طب سنتی در حوزه درمان

امیدوارم در سال های آینده با فارغ التحصیل شدن دو تا سه دوره از دانشجویان دکترای تخصصی در رشته طب سنتی این افراد دست کم ابزار و تجهیزات لازم را در اختیار داشته باشند تا بتوانند با خاطری آسوده از پتانسیل های طب سنتی ایران در حوزه درمان سخن بگویند. در حقیقت وضعیت مطلوب و شایسته طب سنتی ایران زمانی به دست می آید که دولتمردان در شناخت طب ایرانی به چنان باوری برسند که دست کم نیمی از امکانات و بودجه ای را که به طب کنونی اختصاص می دهند در اختیار طب ایرانی و متخصصان و پژوهشگران این حوزه قرار دهند.

خواص خیار و طرز تهیه ماسک های خیار

خواص خیار و طرز تهیه ماسک های خیار گرداوری شد

 

خیار یکی از میوه‌های مفید و سالم است که به سادگی بدن را خنک و هیدراته می‌کند. این میوه‌ی سرشار از آب برای مراقبت از کلیه‌ها و پوست مفید است، میزان چربی خون را کنترل کرده و به کاهش وزن کمک می‌کند.هوا که رو به گرم شدن می‌رود میل به مصرف میوه‌های آبدار و خنک نیز افزایش پیدا می‌کند. خیار یکی از میوه‌های مفید و سالم است که به سادگی بدن را خنک و هیدراته می‌کند.

این میوه‌ی سرشار از آب برای مراقبت از کلیه‌ها و پوست مفید است، میزان چربی خون را کنترل کرده و به کاهش وزن کمک می‌کند. همه‌ی متخصصان حوزه‌ی سلامت بر این عقیده هستند که سبزیجات سرشار از مواد مغذی بوده و بدن را در برابر انواع مختلف بیماری‌ها محافظت می‌کنند. خوشبختانه امروزه خیار در اکثر مناطق جهان کشت و مصرف می‌شود و از ارزش بالایی برخوردار است. در سرتاسر جهان خیار‌ با اشکال، رنگ‌ها و اندازه‌های مختلف وجود دارد.

اما به طور کلی این میوه‌ی مفید سرشار از آب، فیبرها، ویتامین‌ها و دیگر ترکیبات فوق العاده برای سلامتی است. امروزه در هر فصلی از سال می‌توانید خیار‌ را از بازار میوه و تره بار خریداری کنید و از آن در تهیه‌ی انواع سالادها، اسموتی‌ها و آبدوغ‌خیار محبوب روزهای گرم استفاده کنید. در ادامه ۱۲ دلیل خوب برای گنجاندن خیار ‌در برنامه‌ی غذایی‌تان را ذکر می‌کنیم. با ما همراه باشید.

 

خواص خیار

برای کاهش وزن افرادی که قصد دارند رژیم غذایی خود را بهبود دهند و چند کیلوگرم وزن کم کنند می‌توانند به خیار‌ به عنوان یک مکمل لاغری اعتماد کنند. می‌پرسید چرا؟ چون این میوه سرشار از آب بوده و کالری اندکی دارد. می‌توان گفت که یک لیوان خیار‌ فقط ۱۳ کالری به بدن می‌رساند و در ازای این میزان اندک، فیبر و ترکیبات آنتی اکسیدانی قوی‌ای را وارد بدن می‌کند.

این ترکیبات مفید‌خیار باعث بهبود گوارش و تمام عملکردها در بدن شده و در کاهش وزن دخالت می‌کنند. مصرف این میوه موجب احساس سیری شده و برای کنترل اضطراب و اختلالات مربوط به تغذیه مؤثر است.

برای هیدراته کردن بدن هیدراته شدن بدن یعنی تأمین آب آن. خیار‌ حاوی میزان زیادی آب و املاح معدنی است. به همین دلیل نیز مصرف آن با علائم مربوط به دهیدراته شدن بدن یعنی کم آبی آن مقابله می‌کند. شما می‌توانید در فصل گرما از خیار برای افزایش آب بدنتان بهره ببرید.

خیار برای سم زدایی از بدن مصرف خیار به صورت میوه یا آب آن یک روش ساده برای از بین بردن سموم بدن است. این میوه باعث تحریک عملکرد ارگان‌های تصفیه کننده‌ی بدن می‌شود و به این ترتیب نیز سموم را از خون خارج می‌سازد.

مفید برای مفاصل خیار حاوی میزان چشمگیری سیلسیوم است که دوست مفاصل محسوب می‌شود. این ترکیب باعث تقویت بافت‌های متصل کننده شده و خطر مشکلات جدی تری مانند نقرس یا آرتریت را کاهش می‌دهد.

برای کاهش میزان کلسترول خون این روزها خیلی از افراد از بالا بودن کلسترول خونشان ابراز نگرانی می‌کنند. خوشبختانه خیار سرشار از آب است میزان استرول بالای آن می‌تواند راهی برای مقابله با کلسترول بالا باشد. البته نمی‌توان صرفاً با خیار به جنگ چربی خون رفت. اما می‌توانید در چهارچوب یک رژیم غذایی سالم از این میوه نیز برای کنترل کلسترول خونتان استفاده کنید. خیار مانع از اکسایش رگ‌ها شده و احتمال بسته شدن آن‌ها را کاهش می‌دهد.

برای مقابله با یبوست فیبرهای طبیعی و میزان بالای آب‌خیار باعث تحریک حرکات روده شده و یبوست را کاهش می‌دهد. مصرف این میوه باعث بهبود روند هضم غذا شده و مدفوع را لیز می‌کند تا راحت‌تر در روده‌ها حرکت کرده و دفع شود.

برای تحریک احیای سلول‌های پوستی خیار حاوی ویتامین E است و این ویتامین قدرت تنظیم pH طبیعی پوست را دارد. در واقع خیار‌ یک درمان طبیعی برای مقابله با آفتاب سوختگی محسوب می‌شود و در تسکین جای زخم و بهبود آن مؤثر عمل می کند. آنتی اکسیدان های موجود در خیار باعث احیای سلولی و کاهش آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد می‌شوند.

باعث بهبود سلامت کلیه‌ها خیار و آب آن برای مقابله با احتباس آب و دفع ترکیباتی که باعث بروز سنگ کلیه می‌شوند مفید است. شما می‌توانید از قدرت این میوه برای کاهش اسید اوریک‌تان استفاده کنید. حتماً می‌دانید که بالا بودن اسید اوریک باعث بروز بیماری‌های جدی می‌شود.

برای سلامت موها و ناخن‌ها در حوزه‌ی زیبایی، خیار بسیار مؤثر عمل می‌کند. میزان بالای سیلسیوم و گوگرد این میوه باعث تقویت موها و ناخن‌ها می‌شود. این ترکیبات باعث بلند شدن موها و ناخن‌ها در سلامت کامل می‌شوند و آن‌ها را براق و مستحکم می‌سازند.

برای مقابله با بوی بد دهان ترکیبات موجود در خیار‌ با باکتری‌های ایجاد کننده عفونت‌های دهانی و نفس بدبو مقابله می‌کند. اگر به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه خیار‌ بجویید لثه‌هایتان خنک شده و بیماری و عفونت از آن‌ها دور می‌شود.

برای تنظیم فشار خون فیبرها، منیزیم و پتاسیم موجود در خیار برای تنظیم فشار خون مؤثر عمل می کند. شما می توانید فشارخون بالا و فشارخون پایین را به کمک خیار‌ و با طبیعی‌ترین روش کنترل کنید.

مزایای قلبی و عروقی برخی تحقیقات اظهار کرده اند استفاده از برنامه غذایی سرشار از سبزیجات می تواند به حفاظت بدن از بیماری های قلبی و عروقی کمک کند. برنامه های غذایی سرشار از سبزیجات، نشان داده اند می توانند به طول عمر بیشتر کمک کنند و خطر بیماری های قلبی و عروقی را کاهش دهند.

سبزیجات، از جمله خیار که منابع پتاسیم، منیزیم و کلسیم هستند می توانند به سلامت قلب و عروق بیافزایند.

بنابراین خوردن خیار و دیگر سبزیجات علاوه بر کاهش وزن می تواد به سلامت قلب و عروقمان نیز کمک کند.

تاثیر تامین آب

یکی از مزایای خوردن خیار این است که سرشار از آب هستند. خوردن خیار به تامین آب بدن کمک می کند. از آنجا که آنها 95 درصد آب هستند، خوردن خیار در هوای گرم و یا زمانی که تشنه هستید درست مانند نوشیدن یک لیوان آب عمل می کند.

سلامت استخوان

مانند گیاهان سبز برگ، خیار ها نیز منابع ویتامین K هستند. در تحقیقی که سال 2007 انجام شد محققان به رابطه بین ویتامین K و سلامت استخوان ها پی بردند.

تحقیقات نشان داد وقتی مصرف ویتامین K پایین باشد، احتمال ضعیف شدن تراکم استخوان و پوکی استخوان بالا می رود. به همین دلیل بسیار مهم است که به اندازه کافی ویتامین K دریافت کنیم تا از استخوان ها محافظت شود.

خیار همچنین مقداری کلسیم نیز دارد. استفاده بیش از یک وعده خیار در روز می تواند به افزایش سطح ویتامین K و کلسیم در بدن کمک کند.

 

دستور درمان‌های خانگی خیار برای صورت

روشن کننده چشم

واضح‌ترین ترفند خانگی در استفاده از خیار، این است که دو قطعه خیار را روی چشم‌هایتان قرار دهید. کمی استراحت کنید، و اجازه دهید که خیار بمدت ۲۰ دقیقه روی چشم‌هایتان بماند تا تاثیر جادویی‌اش را بگذارد. خیار، ورم، حلقه‌های سیاه، و خستگی چشم را کاهش می‌دهد تا ظاهری بدون عیب و نقص داشته باشید. گریمورهای معروف فیلم‌ها در سراسر جهان، هنوز هم از این ترفند ضروری استفاده می‌کنند.

تونر صورت برای تهیه‌ی یک تونر ملایم و نرم کننده، نصف یک خیار را ریز ریز کنید و با ۳ قاشق غذاخوری عنبر سائل و ۲ قاشق غذاخوری آب مقطر، بصورت پوره در آورید. با استفاده از یک غذا ساز تمام مواد را کاملا با هم مخلوط کنید، آنها را در یک بطری بریزید و با خیساندن یک پنبه در مخلوط بدست آمده، آزادانه از آن استفاده کنید. (بخصوص برای با طراوت کردن پوستتان در تابستان). اگر این محصول را در یخچال نگهداری کنید، بمدت چند هفته، تازه خواهد ماند.

ماسک جوان کننده رایج ترین کاربرد پالپ و آب خیار، بهتر کردن رنگ چهره و جوانسازی پوست است. آب خیار را با چند قطره آبلیمو مخلوط کنید و بعنوان یک ماسک صورت از آن استفاده کنید. این ماسک، رنگ چهره‌ی شما را بهتر کرده و پوستتان را درخشان می‌کند.

درمان آکنه و موهای فرو رفته در گوشت مخلوط آب خیار با سرکه‌ی سیب، آلوئه ورا، و آب گوجه فرنگی، یک تونر باور نکردنی می‌سازد که به تمیز کردن منافذ کمک می‌کند. این مواد را کاملا با هم مخلوط کنید و با یک پنبه‌ی توپی، آرام روی پوستتان بمالید (مراقب چشمهایتان باشید) و حتما بعد از چند دقیقه، آنرا کاملا آبکشی کنید.

ماسک آکنه با مخلوط کردن مقدار مساوی زردچوبه و پالپ خیار با کمی‌آب لیمو می‌توانید یک ماسک ضد چربی درست کنید. آن را روی پوستتان بمالید و بگذارید ۱۵ دقیقه بماند سپس کاملا آبکشی کنید.

ماسک هموار کننده ته رنگ پوست یک خیار را در یک غذا ساز بصورت خمیر در آورید. کمی‌آب لیمو و یک قاشق چایخوری عسل به این مخلوط اضافه کنید تا یک ماسک شب که ته رنگ پوست را هموار می‌کند داشته باشید. بگذارید ۲۰ دقیقه روی پوستتان بماند و سپس با آب گرم بشویید.

مرهم آفتاب سوختگی قرار دادن قطعات خیار روی پوست آفتاب سوخته، پوست را فورا تسکین می‌دهد، بدون آنکه سوزش یا خارش ایجاد کند.

ماسک مو برای اوقاتی که در استخر هستید، می‌توانید موهای آسیب دیده با کلر را به وسیله‌ی مخلوطی از ۱ تخم مرغ، یک قاشق غذاخوری روغن زیتون و نصف خیار پوست کنده حالت دهید. این مواد را در یک غذاساز بریزید تا مخلوط صاف و یکدستی بدست بیاید. سپس آن را بطور یکنواخت روی موهایتان پخش کنید. بگذارید ۱۰ دقیقه بماند و سپس بطور کامل آبکشی کنید.