خواص و مضرات ریشه گل ختمی در طب سنتی گرد اوری شد
1- برای رفع برخی اختلالات هضمی مانند التهاب معده، درمان زخم معده ، کاهش اسید و رطوبات معده ، کولیت التهابی روده(قولنج روده) ، درمان زخم روده یا سحج دمکرده آن مفید است . 2- سرفه های خشک سرماخوردگی و زکام را از بین می برد و تب را پائین می آرود . 3- برای رفع یبوست و اسهال خونی ، خیسانده ریشه آن بسیار موثر است. 4- رفع یبوست: 8 تا 30 گرم پودر ریشه ختمی را با مقداری پودر ریشه شیرین بیان مخلوط کرده و در یک لیتر آب دم کرده و مصرف می نمایند. 5- دمکرده آن به افزاش جریان شیر مادر کمک میکند 6- کمی خونریزی و ترشحات عادت ماهیانه را برطرف می کند. 7- دیابت را دمکرده آن تنظیم می کند. 8- جهت بهبودی ریفلاکس گوارشی یا ترش کردن چهل گرم ریشه گل خطمی را در یک لیتر آب جوش دم کنید و بخورید. 9- جهت درمان چاقی،کفلمه 2 الی 3 گرم از سائیده ریشه آن قبل از غذا چاره ساز است.
10- در مرض سیاتیک (عرق النساء) ، برونشیت یا ذات الریه ، دل پیچه و درمان اسهال صفراوی آنرا میل می کنند . 11- ناراحتی های دستگاه ادراری را برطرف می کند و علاج سوزش مجرای ادرار و سوزش روده سودمند است . 12- صابون گل ختمی برای درمان آکنه خفیف مفید خواهد بود. 13- بمنظور شستشوی چشم ، نیم گرم گل خشک ختمی را در 150 گرم آب ریخته و بمدت 5 دقیقه بجوشانید، سپس آنرا سرد کرده و 5 قطره الکل کامفه مخلوط کیند. 14- برای بهبودی زکام از آن بیشتر استفاده کنید. 15- برای مداوای التهاب رحم یا عفونت واژن با دمکرده آن و گل پنیرک ،رحم شستشو دهید و پخته آنرا به زیر شکم ضماد نمائید. 16- برای مداوای شوره موی سر ،مو های سر را روزی یکبار با لعاب آن شستشو دهید. 17- دمکرده ضد شوره سر، ناراحتی های پوستی را برطرف می کند و پوست را نرم می سازد . 18- برای درمان شوره سر گل بنفشه، آرد نخود، گل ختمی و شلتوک برنج را در عرق مورد خیس کرده به صورت ضماد بر سر بگذارید بعد از ۲ ساعت سر را بشوئید. 19- برای مداوای اسهال روزی 3 الی 4 مرتبه و هر مرتبه یک فنجان از دمکرده آنرا میل نمائید. 20- جهت رفع خستگی بعد از استحمام، با روغن آن مفاصل و ناخن های پا را ماساژ دهید. 21- برای رفع تشنج دمکرده آنرا می توان میل کرده و پخته آنرا بر موضع ضماد کنید.
22- برای بهبودی خارش واژن یا رحم و کاهش میل جنسی مفرط به سکس ، پودر گل ارمنی را در لعاب ختمی بصورت خمیر در آورده و آنرا بر روی واژن بطور مرتب روزانه ضماد کنید. 23- ضماد پودر آن مخلوط با سرکه بطور مرتب روزانه در هنگام گرسنگی بر پهلو چپ سوء مزاج طحال را از بین می برد. 24- نشستن در آبزن دمکرده خنک آن تا کمر روزی یک الی دومرتبه بخصوص قبل از خواب برای درمان سوء مزاج کلیه سودمند است.
برای زنان حامله مضر است
* طرز تهیه و استفاده از خیسانده ریشه گل ختمی :
10 گرم ریشه ختمی را پوست کنده و پودر کرده و در یک لیتر آب سرد خیس کنید و پس از 8 ساعت آنرا صاف کرده و نگهداری کنید این مایع در رفع اسهال خونی بسیار موثر است .
* طرز تهیه و استفاده از دمکرده پودر ریشه گل ختمی :
در حدود 20 گرم ریشه ختمی را تمیز کرده و پودر کنید و آنرا در یک لیتر آبجوش بریزید و بگذارید بماند تا سرد شود سپس آنرا صاف کرده و با عسل مخلوط کنید.
* طرز تهیه و دمکرده ریشه ختمی :
30- 10 گرم ریشه تمیز خطمی پودر شده را در یک لیتر آبجوش بریزید 15- 10 دقیقه بآرامی بجوشانید ،سپس صبر کنید تا حرارت آن در حدود 20 درجه شود پس آن را صاف کردن روزی 4-2 فنجان میل کنید. در موارد یبوست در این دمکرده شیرین بیان، انیسون و پوست سیاه توس (20- 10 گرم) اضافه میکنند. از جوشاند 10% آن می توانید به کودکان بدهید.
* مقدار و نحوه استعمال خارجی ریشه ختمی:
در مصرف خارجی ریشه خطمی را باید خوب نرم کوبیده و به قدر کافی به آن آب اضافه کرد که ماده ژلاتینی به دست آید، سپس بر روی موضع قرار دهید.
-کسانیکه مایلند رژیم لاغری داشته باشند، می توانند طبق دستور شماره 11 خواص درمانی عمل نمایند.